درس 3

دین حاوی چه نکات و آموزه هایی است و اصول زیربنایی آن چیست؟

در یک دسته بندی عمومی، دین به سه بخش کلی اصول اعتقادی (اعتقادات)، دستورالعمل ها و تکالیف شرعی (احکام) و وظایف و توصیه های اخلاقی (اخلاقیات) تقیسیم می گردد.

هرچند کیفیت برخی از احکام شرعی در ادیان الهی با هم متفاوت است ولیکن همگی آنها (بجز ادیان تحریف شده) در اعتقادات با هم مشترکند. اصول اعتقادی شامل توحید، عدل، معاد، نبوت و امامت است که به توضیح مختصری درباره هریک می پردازیم:

توحید: در درس 1 دانستیم که جهان ما خالقی دارد که او صاحب و مالک، و مدیر و اداره کننده آن است و شریک و همتایی ندارد که این همان مفهوم توحید است. (لا إله إلاّ ألله)

عدل: پروردگار این جهان از سر لطف، به مخلوقات خود نعمتهای بسیار عطا فرموده و بیش از وُسع و توانایی هیچ مخلوقی، تکلیف بر عهده اش ننهاده است و در یک کلام اعتقاد به اینکه خداوند، ظلمی به هیچیک از مخلوقاتش ننموده است.

معاد: با توجه به اینکه این دنیا محدود بوده و ظرفیت و گنجایش تجلّی عدل خدا را بطور کامل ندارد، و خوب و بد اعمال در این دنیا بطور کامل قابل تسویه حساب نیست، پس با مرگ، کار آدمی به پایان نمی رسد و فقط انسان از مرحله ای به مرحله دیگر منتقل می شود تا پاداش و جزای نیکی ها و کیفر بدی هایش را ببیند و این زندگی پس از مرگ، همان معاد است.

نبوّت: با توجه به درس 2 که دریافتیم خدای عالم، حکیم، عادل و مهربان قطعاً دستورالعملی بنام دین برای هدایت انسان تدارک دیده است، که باید آنرا از طریقی به بشر برساند و این ارتباط به واسطه ی بندگان صالح و برگزیده خود (پیامبران الهی) در هر روزگار صورت گرفته است که از یک سو پیام خدا از طریق وحی به پیامبران اعلام و از سوی دیگر آنان پیام الهی را به مردم ابلاغ می نمودند و این همان اعتقاد به نبوّت است. (أشهَدُ أنَّ مُحَمَّدً رَسولُ الله)

امامت: این اصل اعتقادی که به عنوان محور مقدس و رکن اساسی دین، مفصّل به آن خواهیم پرداخت، ادامه سلسله ی نبوت است تا آموزه های دینی توسط حُجَج الهی برای مردم تداوم داشته باشد و با ختم نبوت به فراموشی و تباهی نرود و از تغییر و تبدیل نیز در امان بماند. البته ما معتقدیم زمین هیچگاه از حجت الهی خالی نمی گردد. (أشهَدُ أنَّ عَلِیّاً وَلِیُّ الله)